{ "title": "Rh Faktörü", "image": "https://www.kangruplari.gen.tr/images/rh-faktoru.jpg", "date": "21.01.2024 22:08:14", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Rh faktörü, kandaki alyuvarların yüzeyindeki proteine denir. Kişinin kanında Rh faktörü olursa, kan grubunun yanın Rh (+) yani pozitif, bulunmuyorsa Rh (-) yani negatif ibare konur. Yani B Rh (+) ya da B Rh (-) olarak tanımlanır. Toplumda insanların yaklaşık %85 kadarında Rh faktörü bulunur. Kalan kısmında ise Rh faktörü olmaz ve Rh (-) negatif olarak tanımlanırlar.

Rh faktörü ilk kez 1940 yılında Wiener ve Landsteiner tarafından bulunmuştur. Maymun kanı kullanılarak, hint domuzu ve tavşan kan serumlarında antikorlar oluşturulmuştur. Bunun insan kanları ile karşılaştırılması sonucunda, %80 oranında kandaki alyuvarları kümeleştirdiği görülmüştür. Alyuvarların kümeleştiği kişilerin kanları Rh (+) pozitif olarak, kümeleşme olmayanların ise Rh (-) negatif olarak tanımlanmıştır.

Rh faktörünün önemi

Bu antijenin önemi özellikle kan nakilleri sırasında ve yeni doğan bebeklerdeki kan uyuşmazlığında ortaya çıkar. Kan nakilleri sırasında kanı veren ile kanı alan arasında kanın uyuşmaması oldukça ciddi sonuçlara neden olur. Kan grubu Rh (-) negatif olan kişilerde Rh faktörüne karşı antikorlar bulunmamaktadır. Hatalı bir şekilde bu kişilere Rh (+) pozitif kan verildiği takdirde, kişinin kanında buna karşı antikorlar oluşur. Bu kişi tekrar Rh (+) pozitif kanla karşılaştığı takdirde, nakil yapılan kanın alyuvarları oluşan antikorlar tarafından tahrip edilir. Bu durum kişide çok olumsuz bir tablonun oluşmasına neden olur.

Anne ve çocuk arasında meydana gelen Rh faktörü uyuşmazlığı da oldukça önemlidir. Annenin Rh (-) negatif olması, çocuğun Rh (+) pozitif olması halinde, genellikle ilk doğumda fazla sorun yaşanmaz. Fakat anneye daha önceden Rh (+) pozitif kan naklinin yapılmış olması durumunda, çocukta rahatsızlık ortaya çıkar. Buradaki asıl mesele ikinci çocuğun yine Rh (+) pozitif kan grubuna sahip olmasıdır. İlk doğumda bebeğin kanıyla annenin kanı karışmış ve kanda Rh faktörüne karşı antikorlar meydana gelmiştir. Antikorların plasentadan geçme özelliği bulunur. Bu yüzden çocuğun kanına geçen antikorlar, alyuvarları tahrip etmeye başlar. Bu çocukta geçmeyen sarılığa ve vücutta genel ödeme yol açar. Buna engel olmak amacıyla, çocuğun kanı değiştirilir ya da annenin kanında antikorların oluşmasına engel olunur.

Kan uyuşmazlığının şiddetine göre, kandaki antikorların etkisine göre çocuk doğduktan hemen sonra yaşamını yitirir ya da sarılıklı olarak doğar. Çocuklardaki sakatlığın önlenmesi amacıyla çocuğun hemen kanı değiştirilebilir, ışık tedavisi uygulanır ve ilaç tedavisine başvurulur. Annenin Rh (-) negatif, babanın Rh (+) pozitif kan değerine sahip olması durumunda, kan uyuşmazlığının ortaya çıkmasıyla çocuğun korunması amacıyla, annenin ilk doğumunda 48 saat içinde annenin kanında antikor oluşumunu önleyecek Rhogam adındaki ilaç tatbik edilir.
" } ] }