Kan Gazı Değerleri Referans Aralıkları
Kan gazı analizi, vücudun asit-baz dengesini, oksijenlenme durumunu ve metabolik süreçlerini değerlendirmek için kullanılan önemli bir tanı yöntemidir. Genellikle arteriyel (atardamar) kandan alınan örneklerle yapılır. İşte sağlıklı bir yetişkinde beklenen normal arteriyel kan gazı değer aralıkları:
- pH (Asit-Baz Dengesi): 7.35 - 7.45
- PaCO₂ (Kısmi Karbondioksit Basıncı): 35 - 45 mmHg
- PaO₂ (Kısmi Oksijen Basıncı): 80 - 100 mmHg (oda havasında soluyan bir kişide)
- HCO₃⁻ (Bikarbonat): 22 - 26 mEq/L
- Baz Fazlalığı (Base Excess - BE):-2 ile +2 mEq/L arası
- SaO₂ (Oksijen Saturasyonu):%95 - %100
Bu Değerler Ne Anlama Gelir?
- pH: Kandaki asit-baz dengesinin genel göstergesidir. 7.35'in altı asidoz (asit fazlalığı), 7.45'in üstü ise alkaloz (baz fazlalığı) olarak yorumlanır.
- PaCO₂: Solunum sisteminin etkinliğini gösterir. Vücuttaki karbondioksitin atılımını yansıtır. Yüksekliği solunumsal asidozu, düşüklüğü ise solunumsal alkalozu düşündürür.
- PaO₂: Kanda çözünmüş halde bulunan oksijen miktarını gösterir. Dokulara yeterli oksijen sağlanıp sağlanmadığının önemli bir göstergesidir.
- HCO₃⁻: Metabolik asit-baz dengesinin ana belirleyicisidir. Böbrekler tarafından düzenlenir. Düşüklüğü metabolik asidoz, yüksekliği ise metabolik alkaloz ile ilişkilidir.
- Baz Fazlalığı (BE): Vücuttaki metabolik asit-baz dengesinin bir diğer göstergesidir. Tamponlama kapasitesi hakkında bilgi verir.
- SaO₂: Hemoglobin moleküllerinin ne kadarının oksijene bağlı olduğunu yüzde olarak ifade eder.
Önemli Uyarılar
- Bu değerler genel referans aralıklarıdır. Kesin tanı ve yorum, hastanın klinik durumu, yaşı, altta yatan hastalıkları ve diğer laboratuvar bulguları ile birlikte bir doktor tarafından değerlendirilmelidir.
- Yenidoğan, çocuk ve yaşlı bireylerde bu değerler değişiklik gösterebilir.
- Örneğin, kronik akciğer hastalığı (KOAH gibi) olan bir hastada normal kabul edilen PaO₂ ve PaCO₂ değerleri farklılık gösterebilir.
- Kan gazı sonuçları, örneğin alındığı ortamın sıcaklığı, hastanın o anki solunum durumu ve aldığı oksijen miktarı gibi faktörlerden etkilenebilir.
|