Tokluk Kan Şekeri

Kandaki glükoz miktarı yemek yedikten sonra artışa geçer. Bu da pankreasın insülin salgılamasına yol açar, insülinle kan şekerden ayrılarak hücrelere enerji sağlamak için kullanılır. Diyabet hastası kişilerde ise pankreas yeterince insülin salgılamaz ya da hiç insülin salgılamaz, kandaki glükoz seviyesi sürekli yüksek seyreder. Tip 1 adı verilen diyabette vücutta hiç insülin salgılanmazken, tip 2 diyabette salgılanan insülin vücuda yeterli gelmemektedir. Tip 2 diyabetliler genelikle ilaçlar ve diyetle kan şekeri seviyelerini dengede tutabilirler ancak diyetine ve ilaçlarına dikkat etmeyen bir tip 2 diyabet hastası hastalığı ilerledikçe dışarıdan insülin alımına ihtiyaç duyabilir.

Yüksek kan şekeri zamanla böbrekte, gözlerde, sinirlerde ve damarlarda tahribata yol açar. Bu tahribatlar gözde körlüğe, böbrekte organ nakli ihtiyacına kadar götürebilir. Dolayısıyla diyabet hastalığı hasta tarafından çok ciddiye alınmalı, bu durum başa gelmiş bir bela, kendiliğinden geçiverecek bir aksilik olarak değil de tıbbi bir hastalık olarak görülmelidir. Hasta önlemlerini almalı, bütün beslenmesi ve yaşam tarzını diyabetini kontrol altında tutabilecek şekilde düzenlemelidir.

Tokluk kan şekeri testi yemek yendikten 2 saat sonraki kan şekeri düzeyini ölçer. Bu noktada sağlıklı kişilerde yemek sonrası kan şekeri miktarının normal seviyelere gelmiş olur ancak diyabet hastalığı olanlarda kan şekerinin halen yüksek olduğu görülür. Bu test kişide diyabet olup olmadığının saptanmasının yanı sıra bir diyabet hastasının kan şekeri seviyesini ne ölçüde dengede tutabildiğini görmek amacıyla da uygulanır. Dolayısıyla kan şekeri testleri diyabetin teşhisinde olduğu kadar tedavisinde de kullanılmaktadır.

Bazı durumlarda, açlık kan şekeri normal seviyede çıkan kişilerin tokluk kan şekeri seviyeleri kabul edilebilir miktarların üzerinde tespit edilebilir. Bu yüzden tokluk kan şekeri testi en az açlık kan şekeri testi kadar önem teşkil etmektedir. Gizli şeker hastalığı ve insülin direncinin tespitinde de tokluk kan şekeri seviyeleri önemlidir. Diyabet riski taşıdığını düşünen bireyler açlık kan şekeri testi yanında mutlaka tokluk kan şekerlerini de test ettirmelidirler.

Ailesinde diyabet hastalığı olanlar, obez yani normal kilonun üzerindeki bireyler, hipertansiyonu olanlar diyabete yakalanmaya daha yatkındır. Risk altındaki böyle kişilerin özellikle 40 yaşından sonra mutlaka sağlık kuruluşlarında kan şekeri düzeylerini düzenli olarak kontrol ettirmeleri ve doktor kontrollerini aksatmamaları gerekmektedir.

Referans değerler:

Tokluk kan şekeri için 180 mg/dl (her desilitre kanda 180 miligram) ve altı kan şekeri miktarı, açlık kan şekeri için 130 mg/dl ve altı kan şekeri miktarı normal kabul edilmektedir. Tokluk kan şekerinde 140 - 180 mg/dl arası diyabet riski altında, 180 mg/dl üzeri diyabet hastası sayılır. Açlık kan şekerinde 100 - 130 mg/dl arası diyabet riski altında, 130 mg/dl üzeri diyabet hastası sayılır.