Büyük ve Küçük Kan Dolaşımı
20 Temmuz 2024

Büyük ve Küçük Kan Dolaşımı


Büyük Kan Dolaşımı

Büyük kan dolaşımı, sol ventrikülden başlar. Sol ventrikül kasılarak içindeki oksijen açısından zengin kanı aortaya pompalar. Aortadan çıkan kan, arterler aracılığıyla vücut dokularına taşınır. Kan, dokularda bulunan kılcal damarlara ulaşır ve burada oksijen ile besin maddelerini hücrelere verirken, hücrelerden karbondioksit ve atık maddeleri alır. Bu oksijen ve besin maddeleri alışverişi, hücrelerin metabolik aktivitelerini sürdürebilmeleri için gereklidir. Temiz kan, kılcal damarlardan toplardamarlara geçer ve bu toplardamarlar kanı, vücudun geri kalan kısmına taşır.

Toplardamarlardaki kan, karbondioksit ve hücre metabolizması artıkları açısından zengindir. Bu kan, halk arasında "pis kan" olarak bilinir. Ancak bilimsel olarak, bu kanın karbondioksit ve atık maddeler açısından zengin olduğu söylenmelidir. Vücudun tüm toplardamarları, kanı "Vena kava süperior" ve "Vena kava inferior" adı verilen iki büyük toplardamara boşaltır. Bu iki büyük toplardamar, kanı kalbin sağ atriumuna taşır ve böylece büyük kan dolaşımı tamamlanmış olur. Büyük kan dolaşımı, sol ventrikülden başlayarak vücutta dolaşıp sağ atriumda son bulur. Bu dolaşım, dokulara oksijen açısından zengin kan sağlamanın yanı sıra, dokulardan karbondioksit ve atık maddeleri uzaklaştırır.

Küçük Kan Dolaşımı

Küçük kan dolaşımı, kalbin sağ ventrikülü ile sol atriumu arasında gerçekleşir. Sağ ventrikül kasılarak içindeki karbondioksit açısından zengin kanı pulmoner arter aracılığıyla akciğerlere pompalar. Pulmoner arter, sağ ve sol akciğerlere giderek iki dala ayrılır. Sağ akciğere giden dala "sağ pulmoner arter", sol akciğere giden dala ise "sol pulmoner arter" denir. Bu sayede, sağ ventriküldeki karbondioksit açısından zengin kan, akciğerlere ulaşarak oksijenle zenginleştirilir.

Akciğerlere gelen kan, burada alveol denilen hava keseciklerinin duvarları ile kılcal damarlara dağıtılır. Bu seviyede, akciğer hava kesecikleri ile kılcal damarlar arasında büyük bir hızla gaz alışverişi gerçekleşir. Kan, karbondioksitini akciğer havasına vererek, oksijeni alır. Bu durumda, karbondioksit açısından zengin olan toplardamar kanı, akciğerlerde karbondioksitten arındırılarak oksijen açısından zengin temiz kana dönüşür. Temiz kan, pulmoner venalar aracılığıyla kalbin sol atriumuna taşınır ve böylece küçük kan dolaşımı tamamlanmış olur.

Büyük Kan Dolaşımında

  • Oksijen açısından zengin kan, sol ventrikülden çıkar.
  • Vücutta ilerlerken hücrelere oksijen dağıtır.
  • Hücrelerden karbondioksiti alır ve kalbin sağ atriumuna geri getirir.

Küçük Kan Dolaşımında

  • Oksijen açısından fakir kan, kalbin sağ ventrikülünden çıkar.
  • Akciğerlere gider.
  • Akciğerlerde oksijenle dolar.
  • Kalbin sol atriumuna geri döner.

Büyük ve Küçük Kan Dolaşımı ve Görevleri

Kan Dolaşımının Görevli Organları

Kalp

Kalp, vücudun ihtiyaç duyduğu besin ve oksijen gibi maddeleri kan yoluyla gerekli yerlere taşımakla görevli olan bir organdır. Kaslardan oluşmuş olan kalp, bir pompa görevi görür ve insan hayatı boyunca sürekli çalışır. Erişkin bir insanda dakikada 60-80 kez atar. Çocuklarda bu sayı daha fazladır. İnsan kalbinin ortalama ağırlığı 250-300 gramdır. Kalp, sol ve sağ olmak üzere iki bölümden ve dört odacıktan oluşur. Bunlar sağ atrium, sağ ventrikül, sol atrium ve sol ventriküldür.

Damarlar

Damarlar, kalp ve doku arasında kanın taşınmasını sağlayan boru şeklindeki yapılardır. Üç çeşit damar vardır: atardamar, toplardamar ve kılcal damarlar.

Akciğer

Akciğerler, göğüs boşluğunda bulunan ve solunum organı olan yapılardır. Sağ ve sol akciğer olmak üzere iki parçadan oluşurlar. Akciğerler, diyaframın üzerine oturmuştur. Akciğerlerin dış yüzeyi parlaktır ve bu parlaklık, akciğerleri örten plevranın visceral yaprağından kaynaklanır. Renkleri, yaşa bağlı olarak değişir; yeni doğanlarda kırmızımsı, gençlerde pembemsi, erişkinlerde ise pembe-mavimsi bir renge sahiptir. Yaşlandıkça akciğerlerde pigmentler belirir ve bu pigmentler solunum sırasında akciğerlere giren yabancı maddelerden oluşur.

Büyük ve Küçük Kan Dolaşımının Görevleri

Büyük Dolaşımda

Oksijen açısından zengin kan, sol ventrikülden çıkar. Vücutta ilerlerken hücrelere oksijen sağlar. Hücrelerde biriken karbondioksiti alarak kalbin sağ atriumuna geri döner.

Küçük Dolaşımda

Oksijen açısından fakir kan, kalbin sağ ventrikülünden çıkar ve akciğerlere ulaşır. Burada oksijenle zenginleştirilir ve kalbin sol atriumuna geri döner.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Kan Taşının Özellikleri

Kan Taşının Özellikleri

Kan Uyuşmazlığı Nedir?

Kan Uyuşmazlığı Nedir?

Popüler İçerikler

Editörün Seçtiği

Kan Grubu Nedir?

Kan Grubu Nedir?

Kan Transfüzyonu

Kan Transfüzyonu

İlginizi Çekebilir

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Beyinde Kan Pıhtılaşması

Beyinde Kan Pıhtılaşması

Kan Grubuna Göre Beslenme

Kan Grubuna Göre Beslenme

Dışkıdan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi

Dışkıdan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi

Makattan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi

Makattan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi

Balgamda Kan Belirtileri ve Tedavisi

Balgamda Kan Belirtileri ve Tedavisi

Güncel

Kan Şekerinin Özellikleri

Kan Şekerinin Özellikleri

Güncel

Kan Yapıcı Besinler Neler ve Özellikleri

Kan Yapıcı Besinler Neler ve Özellikleri

Güncel

Kan Yapan Yiyecekler

Kan Yapan Yiyecekler

Kan Yoluyla Bulaşan Hastalıklar

Kan Yoluyla Bulaşan Hastalıklar

Boğazdan Kan Gelmesi Neyin Belirtisi Olabilir

Boğazdan Kan Gelmesi Neyin Belirtisi Olabilir

Öksürürken Kan Gelmesi

Öksürürken Kan Gelmesi

Burundan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi

Burundan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi

İlişkiden Sonra Kan Gelmesi

İlişkiden Sonra Kan Gelmesi

Meniden Kan Gelmesi

Meniden Kan Gelmesi

Kan Grubuna Göre Diyet Nasıl Yapılır?

Kan Grubuna Göre Diyet Nasıl Yapılır?

Kan Gruplarına Göre Beslenme

Kan Gruplarına Göre Beslenme

Kan Sulandırıcı İlaçlar ve Özellikleri

Kan Sulandırıcı İlaçlar ve Özellikleri

Kan Çıbanı Belirtileri ve Tedavisi

Kan Çıbanı Belirtileri ve Tedavisi

Kan Yapan Meyveler

Kan Yapan Meyveler

Kan Nasıl Temizlenir

Kan Nasıl Temizlenir

Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı

Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı

Kan Nedir? Kanın Özellikleri

Kan Nedir? Kanın Özellikleri

Kulaktan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi

Kulaktan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi

Kan Orucu Bozar Mı

Kan Orucu Bozar Mı

Kan Pıhtılaşması Belirtileri ve Tedavisi

Kan Pıhtılaşması Belirtileri ve Tedavisi

Kan Vücutta Neden Dolaşır

Kan Vücutta Neden Dolaşır

Kan Kurdunun Özellikleri

Kan Kurdunun Özellikleri

Açlık Kan Şekeri Kaç Olmalı

Açlık Kan Şekeri Kaç Olmalı

Küçük Kan Dolaşımı ve Özellikleri

Küçük Kan Dolaşımı ve Özellikleri

Kan Şekeri Değerleri

Kan Şekeri Değerleri

Kan Üre Azotunun Özellikleri

Kan Üre Azotunun Özellikleri

Kan Grubu Kartının Özellikleri

Kan Grubu Kartının Özellikleri