Lenfoma hangi laboratuvar testinde tespit edilir?

Lenfoma, lenfatik sistemin kanseridir ve genellikle lenf düğümlerinde, dalakta veya kemik iliğinde başlar. Bu hastalığın tespiti, çeşitli laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemleriyle gerçekleştirilir. Aşağıda, lenfomanın tanısında kullanılan başlıca laboratuvar testleri detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

Kan testleri, lenfoma teşhisinde önemli bir rol oynamaktadır. Aşağıdaki testler sıklıkla kullanılır:

• Tam Kan Sayımı (CBC): Bu test, kan hücrelerinin sayısını ve türünü belirler. Lenfoma hastalarında genellikle anemi, trombositopeni veya lenfositlerin artışı gözlemlenebilir.
• LDH (Laktat Dehidrogenaz): LDH, hücre hasarının bir göstergesidir. Yüksek LDH seviyeleri, lenfoma gibi malign hastalıkların varlığını gösterebilir.
• Kan Elektroforezi: Bu test, kan proteinlerini ayırarak anormal proteinlerin varlığını tespit eder. Monoklonal gammopati gibi durumlar lenfoma ile ilişkili olabilir.

Biyopsi, lenfoma tanısında en kesin yöntemdir. Biyopsi ile, şüpheli lenf düğümünden veya diğer dokulardan örnek alınarak patolojik inceleme yapılır. Biyopsi türleri şunlardır:

• İnce İğne Biyopsisi (FNA): Bu yöntem, ultrason veya CT rehberliğinde ince bir iğneyle doku örneği almayı içerir.
• Açık Biyopsi: Bu yöntem, cerrahi olarak lenf düğümünün tamamının çıkarılması ile yapılır ve daha kapsamlı bir inceleme sağlar.
• Excisional Biyopsi: Lenf düğümünün bir kısmının çıkarılmasıdır ve genellikle daha fazla bilgi sağlar.

Biyopsi örnekleri üzerinde yapılan immünhistokimyasal testler, lenfoma türünü belirlemede yardımcı olur. Bu testler, belirli proteinlerin ve işaretleyicilerin varlığını tespit eder. Ayrıca, genetik testler de yapılarak, hastalığın alt tiplemeleri hakkında bilgi edinilebilir.

• CD Markers: Lenfoma hücrelerinin yüzeyindeki belirli proteinler, lenfoma türlerini tanımlamak için kullanılır. Örneğin, CD20, B hücreli lenfomalarda sıklıkla bulunur.
• FISH (Fluoresan İn Situ Hibridizasyon): Genetik anormallikleri tespit etmek için kullanılır ve bazı lenfoma türlerinde spesifik kromozomal değişiklikler bulabilir.

Görüntüleme testleri, lenfomanın yayılımını değerlendirmek için kullanılır. Bu testler, hastalığın evresini belirlemeye yardımcı olur.

• BT Taraması: Vücutta lenf düğümlerinin büyüklüğünü ve yerini belirlemek için kullanılır.
• PET Tarama: Metabolik aktiviteyi görüntüleyerek lenfoma hücrelerinin varlığını belirler. Genellikle tedavi sonrası yanıt değerlendirmesinde kullanılır.
• MR Tarama: Özellikle beyin ve omurilikte lenfoma varlığını değerlendirmek için kullanılır.

Lenfoma tanısı, çok aşamalı bir süreçtir ve çeşitli laboratuvar testleri, biyopsi ve görüntüleme yöntemlerinin kombinasyonu ile gerçekleştirilir. Erken teşhis, tedavi sürecinin başarısını artırabilir. Hastaların, belirtileri gözlemlemesi ve herhangi bir anormallik durumunda bir sağlık profesyoneline başvurması önemlidir.

Lenfoma hakkında bilgi sahibi olmak, hastaların ve ailelerinin süreci daha iyi anlamalarına yardımcı olur. Ayrıca, lenfoma türleri ve tedavileri hakkında bilgi edinmek, hastaların daha bilinçli kararlar vermesini sağlar. Günümüzde lenfoma tedavisinde yeni yöntemler ve hedefe yönelik tedaviler geliştirilmekte olup, bu alandaki gelişmeler takip edilmelidir.