Vücutta kan fazlalığı neden oluşur?

Kanda kırmızı kan hücrelerinin normal değerlerin üzerine çıkmasıyla karakterize olan polisitemi, kanın koyulaşması ve akışkanlığının azalması gibi önemli değişikliklere yol açabilir. Hem birincil hem de ikincil formları bulunan bu durum, farklı nedenlerle ortaya çıkabilmekte ve çeşitli sağlık riskleri taşımaktadır.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Vücutta Kan Fazlalığı (Polisitemi) Nedir?

Vücutta kan fazlalığı, tıbbi olarak "polisitemi" olarak adlandırılır ve kandaki kırmızı kan hücrelerinin (eritrosit) veya hemoglobin miktarının normal değerlerin üzerine çıkması durumudur. Bu durum, kanın koyulaşmasına ve akışkanlığının azalmasına yol açarak çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. Polisitemi, genellikle birincil (doğuştan kaynaklı) veya ikincil (sonradan gelişen) nedenlerle ortaya çıkar.

Polisitemi Türleri ve Nedenleri

Polisitemi Vera (Birincil Polisitemi): Bu, kemik iliğindeki kök hücrelerin kontrolsüz şekilde kırmızı kan hücresi üretmesi sonucu oluşan bir miyeloproliferatif neoplastik hastalıktır. Nedeni genellikle JAK2 gen mutasyonu gibi genetik faktörlerdir ve vücut kan üretimini düzenleyemez.
İkincil Polisitemi: Bu tür, altta yatan başka bir sağlık sorununa bağlı olarak gelişir. Yaygın nedenleri şunlardır
Kronik oksijen eksikliği: Yüksek rakımlı yaşam, kronik akciğer hastalıkları (KOAH, uyku apnesi), kalp yetmezliği veya sigara kullanımı gibi durumlar, vücudun daha fazla kırmızı kan hücresi üretmesine yol açar.
Böbrek hastalıkları: Böbrek tümörleri veya kistleri, böbrek nakli sonrası gibi durumlar, eritropoietin (EPO) hormonunun aşırı salgılanmasına neden olabilir.
Genetik yatkınlık: Ailesel polisitemi gibi nadir durumlar, oksijen taşıma kapasitesini etkileyebilir.
Doping veya ilaç kullanımı: Eritropoietin (EPO) gibi performans artırıcı ilaçların kötüye kullanımı, kan hücrelerini yapay olarak artırabilir.
Dehidrasyon: Aşırı sıvı kaybı, kan hacminin göreceli olarak artmasına neden olabilir, ancak bu geçici bir durumdur.

Belirtiler ve Riskler

Polisitemi belirtileri arasında baş ağrısı, baş dönmesi, ciltte kızarıklık (özellikle yüzde), kaşıntı (özellikle sıcak duş sonrası), halsizlik, görme bozuklukları ve kan pıhtılaşması riski bulunur. Tedavi edilmezse, inme, kalp krizi veya organ hasarı gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Teşhis ve Tedavi

Teşhis için kan testleri (tam kan sayımı), genetik analizler ve görüntüleme yöntemleri kullanılır. Tedavi, altta yatan nedene bağlıdır; örneğin, polisitemi vera'da flebotomi (kan alma) veya ilaçlar, ikincil polisitemi'de ise altta yatan hastalığın kontrolü önerilir. Sağlıklı bir yaşam tarzı ve düzenli takip önemlidir.

Eğer bu belirtilerden şüpheleniyorsanız, bir doktora başvurmanız önerilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap