Kan yüksekliği tedavisi nasıl uygulanır?

Kan yüksekliği, tıbbi adıyla hipertansiyon, kan basıncının sürekli olarak normal kabul edilen değerlerin üzerinde olması durumudur. Genellikle 140/90 mmHg ve üzeri değerler hipertansiyon olarak kabul edilir. Bu durum uzun vadede kalp, böbrek, beyin gibi hayati organlarda ciddi hasarlara yol açabilir.

Hipertansiyon tedavisi, hastanın genel sağlık durumu, kan basıncı değerleri ve eşlik eden diğer hastalıklara göre kişiselleştirilir. Tedavi genellikle yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisi olmak üzere iki ana başlıkta ele alınır.

Bu değişiklikler, tedavinin temelini oluşturur ve hafif hipertansiyon durumunda tek başına yeterli olabilir.

• Sağlıklı Beslenme: Tuz tüketimini azaltmak (günde 5 gramın altında), doymuş yağlardan uzak durmak, meyve, sebze ve tam tahıllı gıdaları tüketmek önemlidir. DASH (Hipertansiyonu Durdurmak İçin Diyet Yaklaşımları) diyeti özellikle önerilir.
• Düzenli Egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta şiddette (yürüyüş, yüzme, bisiklet) veya 75 dakika yüksek şiddette aerobik egzersiz yapılmalıdır.
• Kilo Kontrolü: Fazla kilolu veya obez bireylerde kilo vermek kan basıncını düşürmede oldukça etkilidir.
• Alkol ve Sigara Kullanımını Sınırlandırmak: Alkol tüketimi sınırlandırılmalı (kadınlar için günde 1, erkekler için günde 2 kadehi geçmemeli) ve sigara kesinlikle bırakılmalıdır.
• Stres Yönetimi: Stres kan basıncını geçici olarak yükseltebileceğinden, yoga, meditasyon, derin nefes egzersizleri gibi tekniklerle stres azaltılmalıdır.

Yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olmadığında veya kan basıncı değerleri çok yüksekse, doktor kontrolünde ilaç tedavisine başlanır. Kullanılan ilaçların türü ve dozu hastaya göre belirlenir.

• Diüretikler (İdrar Söktürücüler): Vücuttaki fazla suyu ve tuzu atmaya yardımcı olur.
• ACE Inhibitörleri: Kan damarlarını genişleterek kan basıncını düşürür.
• Anjiyotensin II Reseptör Blokerleri (ARB'ler): ACE inhibitörlerine benzer şekilde çalışır.
• Kalsiyum Kanal Blokerleri: Kan damarlarının duvarlarındaki kasları gevşeterek damarları genişletir.
• Beta Blokerler: Kalbin atış hızını ve pompaladığı kan miktarını azaltır.

Doktorunuz, sizin için en uygun ilacı veya ilaç kombinasyonunu belirleyecektir. İlaçların düzenli kullanımı ve doktor kontrollerine uyum tedavinin başarısı için hayati önem taşır.

Hipertansiyon genellikle belirti vermeyen "sessiz bir katil" olduğu için düzenli kan basıncı takibi çok önemlidir. Evde kan basıncı ölçüm cihazı kullanmak ve bu değerleri kaydetmek, doktorunuzun tedavinizi optimize etmesine yardımcı olur.

Bu bilgiler genel bir rehber niteliğindedir. Hipertansiyon tedavisi kişiye özeldir ve mutlaka bir doktor (genellikle Kardiyolog veya İç Hastalıkları Uzmanı) tarafından planlanmalı ve takip edilmelidir. Kendi kendinize teşhis koymak veya başkasının ilacını kullanmak son derece tehlikelidir. Doktorunuzun verdiği talimatlara harfiyen uymanız sağlığınız için en doğru yoldur.