Kıçtan Kan Gelmesi (Rektal Kanama) Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Kıçtan (anüsten) kan gelmesi, tıbbi olarak rektal kanama olarak adlandırılır ve ciddiye alınması gereken bir durumdur. Kanamanın rengi, miktarı ve eşlik eden diğer belirtiler altta yatan neden hakkında önemli ipuçları verebilir.
Kıçtan Kan Gelmesinin Olası Nedenleri
Kanamanın karakteri, kaynağının nerede olduğunu anlamamıza yardımcı olur. Parlak kırmızı renkli kan genellikle anüse yakın (alt sindirim sistemi) bir soruna, koyu renkli veya katran gibi kan ise mide veya ince bağırsak gibi daha üst bölgelerdeki bir kanamaya işaret eder.
- Basur (Hemoroid): En yaygın nedenlerden biridir. Anüs çevresindeki damarların şişmesiyle oluşur. Genellikle tuvalet kağıdında, kloette veya dışkının üzerinde parlak kırmızı renkte kan görülür. Ağrılı olabilir veya olmayabilir.
- Anal Fissür (Makat Çatlağı): Anüsün iç yüzeyindeki küçük bir yırtıktır. Genellikle sert ve ağrılı dışkılama sonrasında olur. Keskin bir ağrı ve parlak kırmızı kanama görülür.
- Divertiküler Hastalık: Kalın bağırsak duvarında oluşan küçük keseciklerdir (divertikül). Bu keseciklerin iltihaplanması veya kanaması durumunda genellikle bol miktarda, parlak veya koyu kırmızı kanama görülebilir.
- Enflamatuar Bağırsak Hastalıkları (Crohn Hastalığı, Ülseratif Kolit): Bağırsakların kronik iltihabı ile seyreden bu hastalıklarda kanlı ishal, karın ağrısı ve kilo kaybı gibi belirtilerle birlikte rektal kanama görülebilir.
- Bağırsak Polipleri veya Kanseri: Kalın bağırsaktaki polipler veya kanserler genellikle sinsi seyreder ve bazen ilk belirti rektal kanama olabilir. Kanama genellikle gizli (gözle görülmeyen) olabileceği gibi, açık kırmızı da olabilir. Yaşlı bireylerde ve ailede bağırsak kanseri öyküsü olanlarda bu ihtimal daha yüksektir.
- Enfeksiyöz Kolit: Bakteri veya parazitlerin neden olduğu bağırsak enfeksiyonları, kanlı ishale neden olabilir.
- Mide veya İnce Bağırsak Ülseri: Bu bölgelerdeki kanamalar sindirim sürecinden geçtiği için dışkıda katran gibi siyah, yapışkan ve kötü kokulu bir görünüme (melena) neden olur.
- Anjiyodisplazi: Özellikle yaşlılarda görülen, bağırsak duvarındaki kılcal damarların anormal genişlemesidir ve ağrısız kanamaya yol açar.
Ne Zaman Acil Tıbbi Yardım Alınmalıdır?
Aşağıdaki durumlarda zaman kaybetmeden bir acil servise başvurmanız hayati önem taşır:
- Çok miktarda, kontrol edilemeyen kanama.
- Baş dönmesi, baygınlık hissi, bayılma, soğuk terleme veya çarpıntı gibi şok belirtileri.
- Kan kusma veya kahve telvesi görünümünde kusma.
- Şiddetli karın ağrısı veya karında hassasiyet ve sertlik.
- Ateş, titreme ve genel durum bozukluğu.
Kıçtan Kan Geldiğinde Ne Yapılmalıdır?
- 1. Sakin Olun ve Durumu Değerlendirin: Kanamanın miktarını, rengini ve eşlik eden diğer belirtileri not edin.
- 2. Acil mi Değil mi Karar Verin: Yukarıda listelenen acil durum belirtilerinden herhangi biri varsa, hemen 112'yi arayın veya birinin sizi acil servise götürmesini isteyin.
- 3. Doktora Başvurun: Kanama hafif olsa bile mutlaka bir doktora (Genel Cerrahi veya Gastroenteroloji uzmanı) görünün. Kendi kendine geçer diye beklemeyin. Doktorunuza kanamanın nasıl başladığını, sıklığını, rengini ve diğer şikayetlerinizi detaylı bir şekilde anlatın.
- 4. Kendi Kendinize Teşhis Koymaktan Kaçının: "Sadece basurdur" diyerek önemsememek, daha ciddi bir hastalığın (polipler, kanser gibi) teşhisini geciktirebilir.
- 5. Doktorun Yönlendirmelerine Uyun: Doktorunuz fiziksel muayenenin ardından gerekli görürse rektoskopi, kolonoskopi gibi tetkikler isteyebilir. Bu tetkikler, kanamanın gerçek nedenini bulmak ve tedavi etmek için hayati öneme sahiptir.
- 6. Geçici Rahatlama İçin: Doktora gitmeden önce, özellikle basur veya çatlak şüphesi varsa, ılık su oturma banyosu ağrıyı ve rahatsızlığı hafifletebilir. Bol su için ve lifli gıdalar tüketerek kabızlıktan kaçının.
Önemli Uyarı
Bu içerik yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve profesyonel tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavinin yerini asla alamaz. Kıçtan kan gelmesi ciddi bir semptomdur ve mutlaka bir doktor tarafından değerlendirilmelidir. Erken teşhis ve tedavi her zaman en iyi sonucu verir. |